NASUH PAŞA ANTLAŞMASI | OSMANLI – İRAN İLİŞKİLERİ

1502 yılında Şah İsmail tarafından kurulan Safevi Devleti ile Osmanlı Devleti arasında Yavuz Dönemi’nde başlayan savaşlar, Kanuni Devri’nde iki taraf arasında 1555 Amasya Antlaşması imzalanması ile barış dönemini başlatmıştır.

Barış dönemi 1577 yılına kadar sürmüş; fakat İran’ın sınır ihlalleri ile bu tarihte savaşlar yeniden başlamıştır. Savaş aralıklarla 1590 yılına kadar devam etmiş ve Ferhat Paşa (İstanbul) Antlaşması ile barış imzalanmıştır.

Azerbaycan, Dağıstan, Gürcistan, Luristan, Tebriz’i alan Osmanlı Devleti bu antlaşma ile doğuda en geniş sınırlarına ulaşmıştır.

Osmanlı – İran Savaşları (1603 – 1611)

Ferhat Paşa Antlaşması, İran tarafından bozulmuştur. Osmanlı Devleti bu esnada hem Celali isyanları hem de Avusturya Savaşları ile uğraşıyordu. İran bu durumdan yararlanarak Osmanlı’ya savaş açmış ve I. Ahmet Dönemi’ndeki bu savaşları İran kazanmıştır.

Nasuh Paşa Antlaşması (1611)

• Osmanlı Devleti, Ferhat Paşa Antlaşması ile aldığı yerleri geri verecektir.
• İran ise Osmanlı Devleti’ne her yıl 200 deve yükü ipek ödeyecektir.

NOT : İpek maddesini ipekli kumaş giymek isteyen saray kadınlarının koydurduğu bilinmektedir. Bu da kadınlar saltanatının varlığını göstermektedir.

Osmanlı – İran Savaşları (1617 – 1618)

İran, Nasuh Paşa Antlaşması’nın şartlarını yerine getirmeyince savaşlar yeniden başlamış ve Osmanlı Devleti’nin üstünlüğü ile sona ermiştir. Osmanlının zaferi sonucunda taraflar Serav Antlaşması imzalanmıştır.

Serav Antlaşması’na Göre (1618)

• İran, Nasuh Paşa Antlaşması’nın şartlarını yerine getirecektir.
• İran’ın ödemekte olduğu vergi ise 100 deve yüküne indirilecektir.

BİLGİ NOTU :
Osmanlı Devleti ile İran arasında 1635 – 1639 yılları arasındaki savaşlar ise Kasr-ı şirin Antlaşması(1639) ile sonuçlanmıştır. İran’la yapılan bu savaşlar Osmanlı Devleti’nin askeri yapısının ve ekonomik düzenin bozulmasına sebep olmuştur.