Çanakkale Savaşının Nedenleri ?

Çanakkale Savaşının Stratejik Önemi

Çanakkale Boğazı, tarih boyunca doğu ile batı arasındaki stratejik bir geçiş noktası olarak kabul edilmiştir. Bu geçiş yolu, özellikle I. Dünya Savaşı sırasında, Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında büyük bir mücadele alanı haline gelmiştir. Savaşın başlamasıyla birlikte, İtilaf Devletleri’nin hedefi, Rusya’ya yardım sağlamak ve İstanbul’u alarak Osmanlı İmparatorluğu’nu savaş dışı bırakmaktı. Bu stratejik amacın merkezinde Çanakkale Boğazı’nın kontrolü yer almaktaydı.

İtilaf Devletleri, Çanakkale üzerinde kontrol sağlayarak hem karadan Rusya’ya destek olacak bir koridor açmayı hem de Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul’u ele geçirerek imparatorluğun savaş kapasitesini düşürmeyi hedeflemekteydi. Bu bağlamda, Çanakkale Savaşı’nın başlaması kaçınılmaz olmuştur.

Sonuç olarak, Çanakkale Savaşı’nın başlamasında stratejik nedenler büyük bir role sahiptir. İtilaf Devletleri’nin bu stratejik geçiş noktasını kontrol etme arzusu, savaşın fitilinin ateşlenmesinde kritik bir faktör olmuştur.

Jeopolitik Olaylar ve İttifaklar

I. Dünya Savaşı öncesinde, Avrupa’daki jeopolitik gerginlikler ve oluşan ittifak sistemleri, Çanakkale Savaşı’nın nedenlerinden biri olarak görülebilir. Özellikle Almanya’nın Osmanlı İmparatorluğu’nu kendi tarafına çekme çabaları ve bu süreçte verdiği askeri ve finansal destek, Osmanlı’nın da savaşa dahil olmasına yol açmıştır.

Bu ittifaklar, özellikle Balkan Savaşları sırasında Osmanlı İmparatorluğu’nun yaşadığı toprak kayıpları ve güç kaybı sonrasında daha da önem kazanmıştır. İtilaf Devletleri ile yapılan ittifaklar, Osmanlı’nın jeopolitik bir denge arayışı içerisinde olmasına neden olmuştur.

Bu dönemde Avrupa’da yaşanan ulusal rekabetler ve ittifakların oluşumu, Çanakkale Boğazı’nın stratejik öneminin altını çizmiş ve bu bölgenin kontrolü için uluslararası bir mücadeleye dönüşmüştür.

İtilaf Devletleri’nin Ekonomik ve Askeri Hedefleri

İtilaf Devletleri, Çanakkale Savaşı’nı başlatmaktaki temel amaçlarından biri de ekonomik ve askeri üstünlük sağlamaktı. Çanakkale Boğazı’nın kontrolü, İtilaf Devletleri’ne özellikle Rusya’ya mal sevkiyatı yapma ve Osmanlı İmparatorluğu’nun ekonomik kaynaklarına erişim imkanı tanıyacaktı.

Bu ekonomik ve askeri hedefler, İtilaf Devletleri’nin Çanakkale üzerindeki baskısını artırmış ve geniş çaplı bir askeri harekatın başlamasına sebep olmuştur. Çanakkale Boğazı’nın kontrolü, sadece askeri bir zafer değil, aynı zamanda ekonomik bir üstünlük anlamına da gelecekti.

Dolayısıyla, Çanakkale Savaşı, İtilaf Devletleri için stratejik, ekonomik ve askeri birden fazla amaca hizmet eden bir girişim olarak değerlendirilebilir. Bu hedefler doğrultusunda yapılan planlamalar, savaşın seyrini ve sonucunu doğrudan etkileyen faktörler olmuştur.

• Stratejik geçiş noktası olarak Çanakkale
• İttifakların oluşumu ve jeopolitik dengeler
• Ekonomik ve askeri üstünlük